برای حفاظت از سازه های بتنی در برابر سولفات ها علاوه بر اهمیت نوع سیمان مورد استفاده، باید سولفاتی بودن خاک و آب های نزدیک به سازه نیز بررسی شود. توجه به این نکته که سولفات زمانی که در آب حل می شود می تواند برای بتن خطرناک باشد، در انتخاب نوع سیمان مصرفی مؤثر است.
سیمان سرباره
وجه تسمیه سیمان سرباره استفاده از سرباره کوره های ذوب آهن می باشد، چرا که سنگ آهن همراه مقداری ناخالصی که شامل سنگ آهک نیز هست وارد کوره شده و به علت سبکی، این مواد روی آهن مذاب قرار می‌گیرند.
این سرباره ها را سریع سرد کرده و در تولید سیمان از آن استفاده می‌کنند. این نوع سیمان ارزان است و در برابر عوامل مخرب شیمیایی نیز مقاومت خوبی دارد، تنها باید توجه داشت، مقاومت این سیمان در هوای سرد پایین می‌آید.
سیمان پوزولانی
سیمان پوزولانی، سیمانی است که در تولید آن از نوعی ماده سیلیسی که در طبیعت به صورت سنگ است و پوزولان نامیده می‌شود، استفاده می‌گردد. این سیمان در مقایسه با سیمان پرتلند معمولی مقاومت بیشتری در برابر حمله سولفات‌ها دارد و مقرون به صرفه تر است.
سیمان بنایی
سیمان بنایی از جمله سیمان های پرکاربرد برای انجام کارهای بنایی، تولید ملات و امور نازک کاری ساختمان محسوب می شود. این سیمان برای تولید بتن مناسب نیست. سیمان بنایی از ترکیب سیمان پرتلند معمولی با پودر سنگ و مواد حباب ساز ساخته می شود و نیازی به استفاده از آهک در تولید ملات آن نیست.
سیمان نسوز
سیمان نسوز نیز همانطور که از نامش پیداست مقاومت بالایی در برابر حرارت و آتش دارد. این سیمان از ترکیب اکسید کلسیم با سایر اکسیدها حاصل می شود. سیمان نسوز اگر با آب ترکیب شود و در مجاورت هوا یا آب قرار گیرد مقاومت و سختی آن به مقدار زیادی افزایش پیدا می کند.
سیمان سفید
روش تهیه سیمان سفید نیز مانند سیمان پرتلند معمولی است و برای تولید آن از خاک رسی که مقدار منیزیم و سولفات آهن آن بسیار کم و زیر 8 درصد است استفاده می شود. برای آن که رنگ سیمان تیره نشود اصولاً سوخت کوره را از موادی که دوده تولید نمی کنند، انتخاب می کنند. علاوه بر آن برای سفیدتر شدن رنگ سیمان و افزایش مقاومت و دوام آن هنگام آسیاب کردن سیمان کمی پودر سنگ گچ به آن افزوده می شود.
سیمان رنگی
سیمان رنگی همان سیمان سفید است که به وسیله رنگدانه ها به سیمان رنگی تبدیل می شود. از این سیمان برای نمای ساختمان، طرح های دکوراتیو و سطوح رنگی در خیابان استفاده می شود.
سطح رنگی این سیمان ها نور خورشید را یا جذب و یا تشدید می کند. سیمان رنگی از چسبندگی لازم برخوردار است و مقاومت مکانیکی آن در مقایسه با ضخامت کم بالا می باشد. این سیمان سطحی یکپارچه و بدون درز ایجاد می نماید و دچار ترک خوردگی نمی شود.
سیمان انبساطی
سیمان انبساطی سیمانی است که در هنگام سخت شدن مقداری منبسط شده و برای دیوار آب انبارها و قسمت هایی که می‌بایست آب بندی شوند به کار برده می‌شود.
انواع مختلف سیمان در صورت ترکیب با آب به ماده ای سخت تبدیل می شوند که در برابر عوامل مختلف مقاومت بالایی دارند. اگر اختلافی بین آن ها دیده می شود به دلیل میزان مقاومت و زمان گیرش آن هاست. سیمان هنگامی که سخت می شود منقبض می گردد، از این رو به تنهایی از آن استفاده نمی شود و مواد پر کننده با آن ترکیب می شوند.
پر کننده ها انقباض سیمان را کاهش می دهند اما استفاده بیش از حد آن ها خواص مکانیکی مصالح را پایین می آورد. سیمان متریالی بسیار مقاوم در برابر آتش است و محصولات آن نیز از این قابلیت برخوردار هستند.
این محصولات مقاومت فشاری بالایی دارند و در برابر ضربه دچار آسیب نمی شوند. مقاومت و استحکام بسیار بالای سیمان این ماده را به عنوان یک مصالح ضروری و کاربردی در صنعت ساختمان تبدیل کرده است که استفاده از آن عمر سازه را نیز طولانی تر می کند.
روش های بسته بندی سیمان
سیمان پاکتی
در روش پاکتی، سیمان ها را در پاکت های استاندارد، بسته بندی و به بازار عرضه می کنند. طبق استاندارد، کیسه های سیمان باید در وزن های 25 یا 50 کیلوگرمی تولید شوند و حداقل سه لایه کاغذی داشته باشند. این لایه ها سبب می شود تا از نفوذ رطوبت به داخل پاکت جلوگیری شود. بر روی پاکت های سیمان، علامت تجاری کارخانه، نام تولید کننده، نوع و تیپ سیمان، تاریخ تولید و وزن پاکت نوشته خواهد شد.
سیمان فله ای
در روش فله ای، ماشین مخصوص حمل سیمان در زیر سیلو بارگیری می کند و سپس بار خود را به سیلوی کارگاه منتقل می نماید. زمان تخلیه ماشین حمل سیمان، پس از اینکه لوله رابط را به سیلو متصل کردند، با افزایش فشار و برقراری جریان هوا در لوله، ذرات سیمان همانند سیال به داخل سیلوها منتقل می شوند.
عوامل موثر در فاسد شدن سیمان و راهکارهای جلوگیری از آن
فاسد شدن سیمان یا در اثر رطوبت اتفاق می افتد که به آن هیدراته شدن می گویند و یا در اثر جذب صورت می گیرد که اصطلاحا به آن کربناته شدن می گویند. به منظور جلوگیری از فاسد شدن سیمان، باید نکاتی را در نظر بگیرید که به شرح زیر می باشند:
- در هنگام انتقال سیمان از کارخانه به کارگاه به صورت کیسه ای، سطح بارگیر تریلی یا برزنت باید با پلاستیک به خوبی پوشانده شود.
- دقت کنید که هنگام تخلیه و انتقال کیسه ها، از پاره شدن آن ها جلوگیری کنید.
- کیسه های سیمانی که به انبار منتقل می شوند، حتما با روکش پلاستیکی پوشانده شوند.
- از قرار دادن کیسه های سیمان بر روی زمین جدا خودداری نمایید. سطح چوبی با ارتفاع حداقل 20 سانتی متر از زمین می تواند برای قرار دادن سیمان مناسب باشد.
- در حین انبار کردن سیمان کیسه ای باید فاصله کیسه ها از دیوار نیز رعایت شود.
- لازم به ذکر است بیش از 12 کیسه سیمان روی یکدیگر قرار نگیرند، چرا که وزن سیمان های رویی، به کیسه های زیرین فشار وارد می کند.
- از درست کردن ملات، بیش از حد نیاز و خیلی قبل تر از زمان استفاده خودداری نمایید.
نکات مهم هنگام خرید سیمان
- از نشانه های سیمان مرغوب و اعلا، نرمی آن است. دقت کنید سیمانی که تهیه می کنید نرم باشد، زیرا وجود ذرات زبر در آن نشان دهنده ناخالصی ها می باشد.
- رنگ سیمان باکیفیت باید خاکستری یا خاکستری مایل به سبز روشن باشد.
- سیمان را نباید برای مدت زمان طولانی انبار کرد، زیرا پس از مدتی با جذب رطوبت از محیط، به تکه های سخت تبدیل می شود و مقاومت و کیفیت اولیه را از دست می دهد.
- همچنین برای تشخیص کیفیت سیمان، می توانید به نحوه ته نشینی آن در آب توجه کنید. اگر به سرعت ته نشین شود، یعنی دارای ناخالصی و کیفیت پایین می باشد.
- دقت کنید که سیمان نباید بوی خاک را بدهد.
