دیگ بخار چیست ؟ بخش دوم

اجزای دیگ بخار

 

دیگ بخار بر اساس مدل و نوع آن دارای تجهیزات و اجزای مختلفی می باشد ، اما دیگ بخار فایرتیوپ که کاربرد بسیار گسترده ای در صنایع دارد به طور کلی دارای اجزای زیر می باشد :

1. بدنه یا مخزن اصلی

2. درپوش لوله ها

3. کنترل فشار

4. کنترل فشار حد

5. گیج فشار (مانومتر)

6. کنترل کننده سطح یک ( LEVEL CONTROL )

7. کنترل کننده سطح دو ( کنترل سطح حد )

8. تابلو کنترل

9. شیر قطع و وصل اصلی ( STOP VALVE )

10. شیر اطمینان

11. سایت گلاس

12. دودکش

13. شیر بلودان یا زیرآب زنی

14. پمپ تغذیه ( FEED PUMP )

15. شاسی اصلی

مشعل


دیگ بخار واترتیوب (WATER TUBE)

در این مدل از دیگ‌ بخار، آب و بخار در داخل لوله‌ها بوده و شعله حاصل از کار مشعل در اطراف آن‌ها تشکیل می‌شود. دیگ بخار واترتیوب قادر به تولید بخار با فشار بالا و همچنین بخار سوپرهیت می‌باشد. این نوع دیگ ‌بخار بیشتر کاربرد صنعتی داشته و در تهویه مطبوع و مصارف عمومی کاربرد ندارد. دیگ بخار واترتیوب بیشتر در ظرفیت‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

دیگ بخار استاندارد

دیگ بخار استاندارد تولید شرکت های معتبر است که ناظر استاندارد پس از انجام تست و بازدید در محل کارخانه و یا محل نصب پلاک و مجوز استاندارد را صادر می کند.
برخی از شرکت های تولیدی، دیگ بخار بدون مجوز و بدون استاندارد تولید می کنند و مشاهده شده که همان دستگاه را بعنوان دیگ بخار استاندارد با پلاک جعلی به فروش می رسانند.

 

نکات مهم انتخاب دیگ بخار

دیگ بخار بر حسب ظرفیت تولید بخار در ساعت و فشار بخار مورد نیاز سیستم محاسبه، انتخاب و تولید می شود.
مهمترین نکته در انتخاب دیگ بخار تعیین کاربری دستگاه است مانند استفاده در موتورخانه ، تهویه مطبوع و گرمایش ، خشک شویی ، سونا بخار ، کارخانجات صنعتی تولید فوم و ... با توجه به ابعاد کاربری ظرفیت نیاز به بخار متفاوت است.
لذا دستگاه های دیگ بخار از فشار کاری 2 بار تا 100 بار تولید می شوند. 

 

متعلقات دیگ بخار

نکته مهم دیگر در خرید دیگ بخار ، استعلام نوع شیرآلات ، کنترلر ها و پمپ تغذیه آب دیگ بخار است. برخی از تولید کنندگان شیرآلات کامل را به همراه دیگ بخار تحویل نمی دهند. لذا باید آگاهانه از تجهیزات نصب شده و متعلقات همراه دیگ بخار اطلاع حاصل کرد.

 

عوامل موثر بر افزایش طول عمر دیگ بخار

دیگ بخار یکی از حساس ترین دستگاه ها در سیستم های تاسیسات است، که با توجه به دما و فشار کارکرد بالا و همچنین انجام تغییر فاز طی فرآیند تبخیر، و وجود دو فاز سیال در دستگاه، حساسیت طراحی و نگهداری دستگاه بالا می رود.
هرچه ظرفیت و فشار کاری دیگ بخار بیشتر شود نکات طراحی، نگهداری و راهبری بیشتر می شود. برای مثال طراحی و تولید دیگ بخار با فشار کاری 16 بار با طراحی دیگ بخار با فشار کاری 2 بار متفاوت است.

 

عوامل موثر بر طول عمر دیگ بخار در طراحی و تولید دیگ بخار

عوامل طراحی و تولید اعم از نقشه های اجرایی، ضمانت تیوب ها، ضخامت بدنه، تعداد پاس های انتقال حرارت، ضخامت تیوپ شیت ها، نوع جوشکاری، نوع محفظه احتراق و ضخامت آن، تست و تنش زدایی پس از تولید و ... هریک می بایست طبق استاندارد های معتبر باشد. بسیاری از تولید کنندگان حتی درصدی از موارد ذکر شده را در سیستم طراحی و تولید رعایت نمی کنند در نتیجه محصول نهایی حتی اگر در زمان نصب و راه اندازی به مشکل برنخورد قطعا طول عمر کوتاهی خواهد داشت.

عوامل موثر بر طول عمر دیگ بخار در راهبری و نگهداری 

استفاده از آب ورودی با میزان سختی کمتر از ppm 70 باید در دستور کار استفاده از دیگ بخار قرار داشته باشد. بصورتی که دائما سختی آب توسط آنالایزر و یا تکنسین های نگهداری کنترل شود.
عملکرد صحیح فید پمپ ها و متعاقبا عملکرد صحیح لول کنترل ها روزانه چک شود.
لول کنترل های دیگ بخار باید بصورت ادواری بازرسی و سرویس شوند.
بلودان یا زیراب کشی دیگ بخار باید طبق زمان بندی مشخص انجام گردد.
تست لول کنترل ها جهت اطمینان از صحت عملکرد باید طبق زمان بندی مشخص صورت گیرد.
تست عملکرد صحیح شیرهای اطمینان باید انجام شود.
می بایست دریچه های بازدید دیگ بخار باز شده و رسوبات کف دیگ جمع آوری شوند. گاها این ذرات ته نشین شده در دیگ بخار به محفظه احتراق رسیده و سبب خسارت جبران ناپذیری می شوند.
کارکرد صحیح دیگ بخار و تولید فشار مناسب بخار با عملکرد صحیح پرشر سوئیچ ها حاصل می شود، لذا سرویس منظم پرشر سوئیچ ها باید انجام شود که متاسفانه این مورد کمتر مورد توجه قرار می گیرد.
ضخامت سنجی ، کنترل جوش و تست هیدرواستاتیک طی دوره های منظم باید انجام گیرد که بهتر است این مسئولیت به پیمانکار دارای صلاحیت واگذار شده و گواهینامه دریافت گردد.
به دلیل اینکه دیگ بخار دائما در حال تولید بخار و تغییر فشار داخلی است، بدنه دیگ اصطلاحا دچار خستگی می شود لذا تست های ضخامت سنجی و تست های فشار نیاز ضروری دیگ بخار است.
لازم به ذکر است پرکردن ، تخلیه و حتی سرد کردن دیگ بخار می بایست در فشار اتمسفر انجام شود.
 

 

قیمت دیگ بخار

قیمت دیگ های بخار بر اساس پارامترهای متعددی تعیین می شود :

 

برند های دیگ بخار : 

سازنده های زیادی در ایران اقدام به ساخت دیگ بخار کرده اند که بر اساس کیفیت ، اعتبار و بسیار موارد دیگر با قیمت های متفاوتی دیگ بخار را به بازار عرضه می کنند. از برندهای شناخته شده می توان به دیگ بخار ماشین سازی اراک ، دیگ بخار پاکمن ، دیگ بخار دابو صنعت ، دیگ بخار آب بند ، دیگ بخار آذر دماگستر اشاره کرد.

 

کاربرد دیگ بخار :

قیمت بویلر بخار رابطه مستقیم با کاربرد آن دارد ؛ دیگ بخار خانگی که بیشتر برای اتوشویی یا خشک شویی ها استفاده می شود فشار کاری کمتر دارد و بیشتر از نوع دیگ بخار ایستاده می باشند که قیمت کمتری نسبت به دیگر دیگ ها دارد ، از این دیگ برای کارواش نیز استفاده می شود. 

 

فشار کاری و ظرفیت  :

دو پارامتر بسیار موثر در قیمت گذاری بویلر بخار که با افزایش این دو پارامتر قیمت نیز افزایش خواهد داشت.